Cận thị học đường đang trở thành một vấn đề ngày càng phổ biến ở trẻ em. Sự phát triển của công nghệ và thời gian học tập dài có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mắt của trẻ. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng các biện pháp phòng chống cận thị đúng cách và kịp thời, bạn có thể bảo vệ đôi mắt quý giá của con mình. Dưới đây là 8 cách phòng chống cận thị học đường hiệu quả mà bạn có thể thực hiện ngay hôm nay.
Cận thị là gì?
Cận thị là một loại tật khúc xạ của mắt, khi đó mắt chỉ có thể nhìn rõ những vật ở gần và không thể nhìn rõ vật ở xa. Nguyên nhân gây cận thị có thể bao gồm thói quen xấu như sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, đọc sách trong điều kiện ánh sáng kém, hoặc do nguyên nhân bẩm sinh. Các phương pháp điều trị cận thị phổ biến bao gồm đeo kính gọng, kính áp tròng, hoặc phẫu thuật. Việc hiểu rõ về cận thị và áp dụng các biện pháp phòng chống kịp thời có thể giúp bảo vệ sức khỏe mắt của trẻ em một cách hiệu quả.
1) Hoạt động ngoài trời
Việc tham gia các hoạt động ngoài trời có vai trò quan trọng trong việc phòng chống cận thị ở trẻ em. Mặc dù cơ chế cụ thể vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng, nhiều nghiên cứu quan sát và lâm sàng đã chỉ ra rằng, trẻ em thường xuyên tham gia hoạt động ngoài trời có tần suất mắc cận thị thấp hơn đáng kể.
Dành ít nhất 90 phút mỗi ngày cho hoạt động ngoài trời có thể mang lại nhiều lợi ích cho mắt, bao gồm:
- Thời gian nghỉ ngơi cho mắt: Khi tham gia hoạt động ngoài trời, trẻ có cơ hội nhìn xa, giúp lập trình lại cấu trúc của mắt và giảm nguy cơ phát triển cận thị.
- Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên: Ánh sáng tự nhiên rất tốt cho sự phát triển và điều chỉnh của mắt, giúp mắt khỏe mạnh hơn.
- Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh: Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử có thể gây tổn thương đến mắt. Hoạt động ngoài trời giúp trẻ tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh, bảo vệ đôi mắt tốt hơn.
Thực hiện thói quen này một cách đều đặn và kết hợp với các biện pháp khác sẽ giúp bảo vệ thị lực của trẻ, giảm nguy cơ mắc cận thị một cách hiệu quả và an toàn.
2) Tạo môi trường đủ ánh sáng
Đảm bảo môi trường học tập của trẻ luôn đủ ánh sáng là một trong những cách quan trọng để phòng chống cận thị học đường. Khi mắt phải làm việc trong điều kiện thiếu sáng, nó phải điều tiết với cường độ cao liên tục, gây mỏi mắt và tăng nguy cơ cận thị.
Để bảo vệ mắt của trẻ, bố mẹ cần lưu ý những điểm sau:
- Bàn học gần cửa sổ: Sắp xếp bàn học ở vị trí gần cửa sổ để đón ánh sáng tự nhiên. Ánh sáng tự nhiên không chỉ tốt cho mắt mà còn giúp tinh thần trẻ thêm sảng khoái.
- Tránh vị trí thiếu sáng: Hạn chế việc học tập ở những nơi khuất bóng, thiếu ánh sáng. Điều này giúp giảm thiểu tình trạng mắt phải làm việc quá sức.
- Đèn chiếu sáng đầy đủ: Lắp đặt đèn chiếu sáng ở vị trí phù hợp, đảm bảo ánh sáng đủ mạnh để chiếu sáng rõ ràng toàn bộ khu vực bàn học của trẻ. Điều này giúp mắt không phải căng thẳng khi điều chỉnh với ánh sáng yếu.
Một môi trường học tập đủ ánh sáng không chỉ giúp bảo vệ mắt trẻ mà còn tạo điều kiện tốt hơn cho việc học tập và phát triển toàn diện của trẻ.
3) Duy trì khoảng cách khi học
Việc duy trì khoảng cách hợp lý từ mặt đến bàn học là một biện pháp quan trọng giúp phòng chống cận thị học đường cho trẻ. Khoảng cách lý tưởng là từ 30-40cm khi học bài, giúp mắt dễ dàng điều tiết và hỗ trợ tư thế ngồi học đúng.
Để bảo vệ mắt và sức khỏe tổng thể của trẻ, hãy lưu ý những điểm sau:
- Khoảng cách hợp lý: Duy trì khoảng cách từ 30-40cm giữa mặt và bàn học để mắt không phải điều tiết quá mức. Đối với trẻ nhỏ, khoảng cách có thể giảm xuống còn 25cm.
- Tư thế ngồi đúng: Khoảng cách hợp lý giúp trẻ duy trì tư thế ngồi thẳng, tránh gù vẹo cột sống và giảm căng thẳng cho mắt.
- Sử dụng máy tính: Khi sử dụng máy tính, nhắc nhở trẻ giữ khoảng cách ít nhất 60cm từ mắt đến màn hình. Điều này giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh sáng xanh và giảm mỏi mắt.
Duy trì khoảng cách hợp lý không chỉ giúp bảo vệ mắt mà còn tạo điều kiện cho trẻ phát triển một tư thế ngồi học lành mạnh, từ đó giảm nguy cơ cận thị và các vấn đề về cột sống.
4) Giới hạn thời gian trẻ dùng thiết bị điện tử
Sử dụng điện thoại, tivi, máy tính quá nhiều là một yếu tố nguy cơ cao gây ra cận thị ở trẻ em. Việc tập trung nhìn vào màn hình trong thời gian dài gây căng thẳng đáng kể cho mắt, dẫn đến mỏi mắt và tăng nguy cơ cận thị.
Để bảo vệ mắt trẻ, phụ huynh cần lưu ý:
- Hạn chế thời gian sử dụng: Giới hạn thời gian trẻ tiếp xúc với các thiết bị điện tử, đặc biệt là điện thoại và máy tính.
- Nhắc nhở nghỉ ngơi: Khi trẻ phải sử dụng máy tính trong thời gian dài, nhắc trẻ để mắt nghỉ ngơi thường xuyên. Quy tắc 20-20-20 (nghỉ ngơi 20 giây sau mỗi 20 phút nhìn màn hình, nhìn vào vật cách xa 20 feet) là một phương pháp hiệu quả.
- Hoạt động thay thế: Khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động khác ngoài trời hoặc các hoạt động không yêu cầu tập trung vào màn hình để giảm thiểu thời gian tiếp xúc với ánh sáng xanh có hại.
Giới hạn thời gian sử dụng thiết bị điện tử và tạo điều kiện cho mắt nghỉ ngơi không chỉ giúp phòng chống cận thị mà còn tạo thói quen sinh hoạt lành mạnh cho trẻ.
5) Kiểm tra thị lực thường xuyên
Việc kiểm tra mắt định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống cận thị học đường. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm tiến triển cận thị, giảm nguy cơ mắc các rối loạn thị lực nghiêm trọng khác như đục thủy tinh thể hoặc bong võng mạc.
Để bảo vệ thị lực của trẻ, phụ huynh cần lưu ý:
- Kiểm tra định kỳ: Đưa trẻ đi kiểm tra mắt ít nhất mỗi năm một lần để tầm soát cận thị và đánh giá tổng thể sức khỏe của mắt.
- Phát hiện sớm: Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu cận thị và các vấn đề thị lực khác, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Theo dõi sức khỏe mắt: Đảm bảo rằng mắt của trẻ luôn ở trạng thái tốt nhất và có thể điều chỉnh các thói quen sinh hoạt để bảo vệ mắt hiệu quả.
Kiểm tra mắt thường xuyên không chỉ giúp phát hiện và điều trị cận thị sớm mà còn bảo vệ thị lực của trẻ, giúp trẻ có một cuộc sống học tập và sinh hoạt khỏe mạnh.
6) Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe mắt và phòng chống cận thị học đường cho trẻ. Bố mẹ cần chú ý cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết để bảo vệ và duy trì thị lực tốt cho con.
Để bảo vệ mắt trẻ, hãy lưu ý những điểm sau:
- Trái cây và rau quả: Đảm bảo trẻ ăn nhiều trái cây và rau quả hàng ngày để bổ sung các loại vitamin tốt cho mắt như vitamin A, C, E và các khoáng chất cần thiết.
- Axit béo Omega-3: Bổ sung axit béo Omega-3 từ các loại cá như cá ngừ, cá hồi giúp mắt tăng cường điều tiết, chống thoái hóa võng mạc và hạn chế nguy cơ cận thị.
- Thực phẩm chức năng: Đối với trẻ có nguy cơ cận thị cao, bố mẹ có thể xem xét sử dụng thêm các thực phẩm chức năng và thuốc bổ mắt để hỗ trợ dinh dưỡng cho đôi mắt sáng đẹp và khỏe mạnh.
Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng không chỉ giúp tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn là biện pháp hiệu quả để phòng chống cận thị, bảo vệ đôi mắt trẻ luôn khỏe mạnh.
Xem thêm: Top 10 thực phẩm chức năng tốt cho mắt cận
7) Sử dụng kính mát khi ra ngoài
Tia UVB từ ánh nắng mặt trời không chỉ gây hại cho da mà còn ảnh hưởng đến mắt, góp phần làm tăng nguy cơ cận thị và các vấn đề thị lực khác. Để bảo vệ mắt trẻ khỏi tác động tiêu cực của tia UV, phụ huynh cần tạo thói quen đeo kính râm khi ra ngoài trời nắng.
Các biện pháp cụ thể:
- Đeo kính mát chất lượng: Chọn kính râm có khả năng chống tia UV 100% để bảo vệ mắt trẻ khỏi tia UVB có hại.
- Thói quen hàng ngày: Khuyến khích trẻ đeo kính râm mỗi khi ra ngoài, đặc biệt vào những ngày nắng gắt, để bảo vệ mắt và giảm thiểu nguy cơ cận thị.
- Giáo dục về bảo vệ mắt: Dạy trẻ hiểu về tầm quan trọng của việc đeo kính râm và cách bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
Đeo kính râm thường xuyên không chỉ bảo vệ mắt trẻ khỏi tia UV mà còn là biện pháp hiệu quả trong việc phòng chống cận thị học đường. Bố mẹ hãy luôn nhớ chuẩn bị kính râm cho trẻ mỗi khi ra ngoài để giữ cho đôi mắt của con luôn khỏe mạnh.
8) Các phương pháp khác
Bên cạnh những thói quen hàng ngày đã nêu, còn có một số phương pháp khác mà bố mẹ có thể tham khảo thêm với bác sĩ để phòng chống cận thị cho trẻ. Các phương pháp này bao gồm:
- Thuốc Antimuscarinic: Atropine, pirenzepine thường được bác sĩ nhãn khoa kê cho trẻ ở tuổi học đường bị cận thị mới phát hiện hoặc đang tiến triển. Atropine nồng độ 0.05% được sử dụng phổ biến để làm chậm tiến triển tật cận thị, vì gây ít tác dụng phụ lên tầm nhìn nhất.
- Thấu kính đêm (OrthoK): Một số nghiên cứu nhỏ cho thấy phương pháp này có thể làm chậm tiến triển cận thị. Tuy nhiên, việc sử dụng thấu kính đêm cần lưu ý vì nguy cơ gây viêm loét giác mạc. Phương pháp này thường áp dụng khi cận <6 độ, tối ưu <4.5 độ.
- Kính đa tròng (Multifocal Lenses): Đây là loại kính có ít nhất 2 tròng, giúp làm chậm quá trình tăng độ cận thị. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này còn hạn chế.
Bố mẹ nên thảo luận với bác sĩ nhãn khoa để chọn phương pháp phù hợp nhất cho con, đảm bảo hiệu quả phòng chống cận thị tốt nhất.
Việc phòng chống cận thị học đường là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết để bảo vệ sức khỏe thị lực cho trẻ em. Bằng cách áp dụng các phương pháp đơn giản như khuyến khích hoạt động ngoài trời, duy trì khoảng cách khi học, giới hạn thời gian sử dụng thiết bị điện tử, và đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ, bố mẹ có thể giúp trẻ giảm nguy cơ mắc cận thị. Đồng thời, việc kiểm tra mắt thường xuyên và sử dụng các phương pháp hỗ trợ khác theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ góp phần quan trọng trong việc giữ cho đôi mắt của trẻ luôn khỏe mạnh và sáng đẹp. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ hàng ngày để mang lại những lợi ích lớn cho tương lai của con em mình.
