Vì sao không có độ cận số lẻ?

Bạn từng cầm kết quả đo mắt và thấy thông số như -1.87D hay -2.12D, nhưng khi nhận kính lại chỉ thấy ghi -1.75D hay -2.00D? Nhiều người thắc mắc: “Tại sao không có kính 0.3 hay 0.7? Có phải mình bị làm tròn cho tiện?” Câu chuyện không đơn giản như vậy. Đằng sau con số độ cận là cả một hệ thống tiêu chuẩn khúc xạ thị lực được thiết lập kỹ lưỡng và tối ưu hàng thập kỷ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu vì sao không có độ cận số lẻ, và điều đó có ảnh hưởng gì đến mắt bạn hay không.

1. Độ cận là gì? Vai trò của đơn vị Diop

Độ cận (Diop - D) là đơn vị đo lường khả năng khúc xạ ánh sáng của mắt. Khi bạn bị cận, ánh sáng hội tụ trước võng mạc thay vì hội tụ đúng vào võng mạc, khiến hình ảnh bị mờ khi nhìn xa.

Ký hiệu:

• Người bình thường: 0.00D

• Người cận thị: độ âm, ví dụ: -1.00D, -2.25D...

• Người viễn thị: độ dương, ví dụ: +1.00D, +1.75D...

Phân loại theo độ cận:

2. Vì sao độ cận chỉ có các mốc như 0.25D, 0.50D...?

a. Giới hạn cảm nhận của mắt người

Mắt người chỉ có thể phân biệt rõ các chênh lệch lớn hơn hoặc bằng 0.25D. Nếu bạn đổi từ kính -2.00D sang -2.10D, gần như không thấy khác biệt.

Vậy nên nếu làm kính 0.3D, người dùng sẽ không thấy rõ hơn so với 0.25D – nhưng chi phí, công đoạn lại tăng thêm.

b. Chuẩn đo toàn cầu của ngành khúc xạ

Ngành kính mắt toàn cầu thống nhất sử dụng bước nhảy 0.25D để:

• Dễ đo lường và chuẩn hóa

• Phù hợp với máy móc & kỹ thuật cắt tròng

• Giúp bác sĩ so sánh, theo dõi chính xác hơn qua thời gian

Hầu hết thiết bị đo, phần mềm kê toa và máy cắt tròng đều không hỗ trợ số lẻ như 0.3D hay 0.7D.

c. Sai số trong đo thị lực

Máy đo tự động hiện đại cũng có sai số dao động ±0.12D đến ±0.25D tùy điều kiện đo như ánh sáng, mỏi mắt, khô mắt...

Nếu bạn đo ra 0.3D, đó không phải con số tuyệt đối, mà là kết quả xấp xỉ, và sẽ được làm tròn về mốc gần nhất – 0.25D hoặc 0.50D.

Xem thêm: Phụ nữ tuổi trung niên đeo kính gì để trẻ trung hơn?

d. Lý do kinh tế & sản xuất

Nếu cho phép sản xuất kính ở các bước lẻ (0.1D, 0.3D...), thì:

• Cửa hàng phải nhập thêm hàng trăm loại kính khác nhau

• Chi phí tồn kho tăng mạnh

• Tỷ lệ khách hàng cảm nhận được sự khác biệt là rất thấp

Do đó, ngành kính không sản xuất số lẻ vì không mang lại lợi ích rõ ràng.

3. Máy đo mắt vẫn ra số lẻ, vậy có nên tin?

Có, nhưng cần hiểu đúng

Máy đo khúc xạ (autorefractor) thường trả kết quả chính xác đến 2 chữ số thập phân, ví dụ: -1.62D, -0.87D. Tuy nhiên:

• Đây chỉ là kết quả khởi đầu, giúp bác sĩ định hướng

• Bác sĩ sẽ kiểm tra lại bằng bảng chữ C, thay kính thử từng độ, hỏi bạn: “Thấy rõ hơn chưa?”

Cuối cùng, độ cận sẽ được làm tròn về 0.25D gần nhất.

4. Kính 0.25D và 0.3D có khác nhau không?

• Về lý thuyết: 0.05D là sự khác biệt nhỏ

• Về cảm nhận: 99% người dùng không thấy khác biệt

• Về thực hành: Không ai cắt kính 0.3D vì không có tròng kính lẻ đó

Làm kính số lẻ không có lợi gì rõ ràng, thậm chí còn khiến bạn phụ thuộc cảm giác sai lệch.

5. Những hiểu lầm thường gặp

Khi nói đến kính cận, nhiều người hay quan tâm đến việc phải đúng từng “chấm” độ – nhưng quên mất rằng đôi mắt cần sự thoải mái, không chỉ là sự chính xác máy móc.

Không có độ cận số lẻ như 0.3D hay 0.7D không phải là thiếu sót, mà là kết quả của cả một ngành khoa học thị giác lâu đời, đã tối ưu dựa trên khả năng cảm nhận thực tế của mắt người, sai số kỹ thuật và chi phí sản xuất thực tiễn.

Thay vì hỏi “Mắt tôi cận 0.3, có làm kính được không?”, hãy hỏi:

• “Tôi đeo kính này có thấy dễ chịu cả ngày không?”

• “Kính này có đúng với khoảng cách đồng tử của tôi không?”

• “Tôi đã đo mắt gần đây chưa?”

Vì đôi mắt không chỉ nhìn rõ – mà còn cần thoải mái khi làm việc, học tập và tận hưởng cuộc sống.