Mù lòa và suy giảm thị lực là một trong những thách thức lớn về sức khỏe trên toàn thế giới. Nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này, và một số trong đó có thể được phòng ngừa hoặc điều trị nếu được phát hiện sớm. Dưới đây là những nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực toàn cầu và cách phòng ngừa chúng.
1. Thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD)
Thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (Age-related Macular Degeneration - AMD) là nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực ở người cao tuổi. Bệnh này ảnh hưởng đến điểm vàng của võng mạc, làm suy giảm thị lực trung tâm – nơi chúng ta nhìn thấy chi tiết rõ nét nhất.
Thoái hóa điểm vàng có hai dạng: AMD khô và AMD ướt. AMD khô chiếm khoảng 80% các trường hợp và diễn tiến chậm hơn, trong khi AMD ướt nghiêm trọng hơn và chiếm 90% các trường hợp gây mù lòa do bệnh này. AMD không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu, do đó, khám mắt định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm. Đặc biệt, những người từ 50 tuổi trở lên nên thường xuyên kiểm tra thị lực của mình.
Phòng ngừa: Bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi cho mắt như lutein, zeaxanthin và các axit béo omega-3 có thể giảm nguy cơ mắc AMD. Việc bỏ thuốc lá và bảo vệ mắt khỏi tia UV cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh này.
2. Đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể là tình trạng mà thủy tinh thể trong mắt trở nên mờ đục, làm suy giảm thị lực. Đục thủy tinh thể thường phát triển theo tuổi tác, đặc biệt là sau 40 tuổi, và có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được điều trị.
Triệu chứng thường gặp bao gồm: mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng và thấy hình đôi (song thị). Đục thủy tinh thể là nguyên nhân phổ biến nhất gây mù lòa ở người trên 50 tuổi trên toàn thế giới, nhưng bệnh này có thể được khắc phục bằng phẫu thuật thay thủy tinh thể.
Phòng ngừa: Giảm thiểu tiếp xúc với tia UV, không hút thuốc và kiểm soát bệnh tiểu đường có thể giảm nguy cơ mắc đục thủy tinh thể. Ngoài ra, bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, E cũng có tác dụng bảo vệ mắt.
3. Bệnh võng mạc tiểu đường (Diabetic Retinopathy)
Bệnh võng mạc tiểu đường (Diabetic Retinopathy - DR) là biến chứng phổ biến của bệnh tiểu đường. Khi lượng đường trong máu không được kiểm soát, các mạch máu trong võng mạc có thể bị tổn thương, dẫn đến chảy máu và phù nề võng mạc, gây mất thị lực nghiêm trọng.
Theo thời gian, bệnh DR có thể dẫn đến các biến chứng khác như phù hoàng điểm, gây sưng và ảnh hưởng đến thị lực trung tâm, hoặc tăng nhãn áp, làm tăng áp lực bên trong mắt và gây tổn thương dây thần kinh thị giác. Cả hai tình trạng này đều có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.
Phòng ngừa: Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường, thường xuyên đo đường huyết và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm tiến triển của bệnh võng mạc tiểu đường. Khám mắt định kỳ để theo dõi tình trạng mắt cũng là biện pháp quan trọng trong việc bảo vệ thị lực.
4. Tăng nhãn áp (Glaucoma)
Tăng nhãn áp là một nhóm bệnh lý gây tổn thương dây thần kinh thị giác và có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị. Tình trạng này thường liên quan đến áp lực bên trong mắt tăng cao, mặc dù một số trường hợp có thể xảy ra mà không có dấu hiệu rõ ràng.
Tăng nhãn áp thường không có triệu chứng trong giai đoạn đầu, khiến nhiều người không nhận ra mình đang mắc bệnh. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng bao gồm mất thị lực ngoại vi và dần dần lan sang thị lực trung tâm.
Phòng ngừa: Khám mắt định kỳ là chìa khóa để phát hiện sớm tăng nhãn áp. Việc đo áp lực mắt, kiểm tra dây thần kinh thị giác, và theo dõi thị lực ngoại vi sẽ giúp phát hiện bệnh từ sớm, giúp bảo vệ thị lực.
5. Tật khúc xạ không được điều chỉnh (Uncorrected Refractive Error)
Các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị và loạn thị là những vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ. Nếu không được điều chỉnh bằng kính hoặc phương pháp phẫu thuật, các tật khúc xạ này có thể dẫn đến mất thị lực nghiêm trọng và mù lòa.
Thế giới hiện có hơn 150 triệu người bị suy giảm thị lực do tật khúc xạ không được điều chỉnh. Đây là tình trạng có thể phòng ngừa và điều chỉnh dễ dàng thông qua việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc mắt cơ bản, nhưng ở nhiều nơi, do thiếu thốn điều kiện y tế, tình trạng này vẫn là nguyên nhân chính gây mù lòa.
Phòng ngừa: Sử dụng kính mắt hoặc liên hệ với các chuyên gia y tế để điều chỉnh tật khúc xạ ngay khi phát hiện dấu hiệu của thị lực kém. Đặc biệt, trẻ em nên được kiểm tra mắt thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề thị lực.
Bảo vệ thị lực của bạn: Hãy khám mắt định kỳ Để ngăn ngừa các vấn đề về thị lực, khám mắt định kỳ là rất cần thiết. Các bác sĩ mắt có thể phát hiện sớm những thay đổi nhỏ nhất trong thị lực của bạn và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp trước khi tình trạng trở nên nghiêm trọng. Tại Mắt Việt, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc chăm sóc sức khỏe thị lực và bảo vệ đôi mắt sáng khỏe.
Hãy đặt lịch khám mắt tại Mắt Việt ngay hôm nay để đảm bảo rằng đôi mắt của bạn luôn được chăm sóc tốt nhất!
