Tăng nhãn áp là tình trạng áp lực trong mắt cao hơn bình thường, có thể dẫn đến bệnh glaucom và mất thị lực vĩnh viễn nếu không được điều trị. Tìm hiểu nguyên nhân, cách phát hiện và các phương pháp điều trị tăng nhãn áp để bảo vệ sức khỏe mắt của bạn.
Tăng nhãn áp là gì?
Tăng nhãn áp là tình trạng áp lực trong mắt cao hơn mức bình thường, được gọi là áp lực nội nhãn (IOP). Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến bệnh glaucom (tăng nhãn áp) và mất thị lực vĩnh viễn. Tại Mỹ, có khoảng 3 đến 6 triệu người có nguy cơ cao mắc bệnh glaucom do IOP cao.
Cách phát hiện tăng nhãn áp
Tăng nhãn áp không có dấu hiệu rõ ràng như đau mắt hay mắt đỏ. Cách duy nhất để phát hiện xem bạn có bị tăng áp lực mắt hay không là thông qua việc kiểm tra mắt toàn diện bởi bác sĩ nhãn khoa.
Trong quá trình kiểm tra mắt toàn diện, bác sĩ sẽ đo IOP của bạn bằng một thiết bị gọi là tonometer. Bạn cũng có thể được kiểm tra áp lực mắt bằng phương pháp thổi khí. Cả hai phương pháp đo IOP này đều nhanh chóng và không gây đau đớn.
Áp lực nội nhãn được đo bằng milimét thủy ngân (mm Hg). Áp lực nội nhãn bình thường dao động từ 12 đến 22 mm Hg. Nếu IOP của bạn cao hơn 22 mm Hg, bạn có thể bị tăng nhãn áp.
Tăng nhãn áp có thể làm tăng nguy cơ tổn thương thần kinh thị giác, dẫn đến glaucom và mất thị lực vĩnh viễn. Nếu bạn bị tăng nhãn áp, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện bài kiểm tra trường nhìn để kiểm tra sự mất mát thị lực liên quan đến glaucom.
Nguyên nhân dẫn đến tăng nhãn áp
Các yếu tố gây ra hoặc liên quan đến tăng nhãn áp hầu như giống với các nguyên nhân gây glaucom. Bao gồm:
- Sự sản xuất dịch thuỷ tinh thể quá mức
Dịch aqueous (hay còn gọi là dịch thủy tinh thể) là một chất lỏng trong suốt được sản xuất trong mắt bởi cơ thể ciliary, một cấu trúc nằm sau mống mắt. Dịch thủy tinh thể chảy qua đồng tử và lấp đầy buồng trước của mắt, là không gian giữa mống mắt và giác mạc.
Khi dịch thủy tinh thể được sản xuất nhanh hơn mức nó có thể thoát ra khỏi mắt, áp lực trong mắt sẽ tăng lên, gây ra tăng nhãn áp.
- Thoát nước thuỷ tinh thể không đủ
Tăng áp lực mắt cũng có thể xảy ra khi dịch thủy tinh thể được sản xuất ở mức bình thường, nhưng thoát ra quá chậm khỏi mắt.
- Thuốc có tác dụng phụ gây tăng nhãn áp
Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ làm tăng áp lực mắt. Các loại thuốc steroid dùng để điều trị bệnh hen suyễn và các tình trạng khác đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ tăng áp lực mắt. Hãy chắc chắn thông báo cho bác sĩ nếu bạn đang sử dụng thuốc nhỏ mắt steroid vì bất kỳ lý do nào.
- Chấn thương mắt
Chấn thương vào mắt là một yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng giữa sản xuất và thoát nước thủy tinh thể, có thể dẫn đến tăng nhãn áp. Đôi khi tình trạng này có thể xảy ra nhiều tháng hoặc nhiều năm sau khi bị chấn thương. Trong các lần kiểm tra mắt định kỳ, hãy chắc chắn thông báo cho bác sĩ nếu bạn đã từng gặp phải chấn thương mắt gần đây hoặc trong quá khứ.
- Các tình trạng mắt khác
Tăng nhãn áp cũng đã được liên kết với một số tình trạng mắt khác, bao gồm hội chứng giả bong vảy, hội chứng phân tán sắc tố và vòng cung giác mạc. Nếu bạn có bất kỳ tình trạng nào trong số này, bác sĩ có thể khuyên bạn nên kiểm tra mắt và đo áp lực mắt thường xuyên hơn.
Ngoài ra, chủng tộc, độ tuổi và tiền sử gia đình cũng đóng vai trò trong việc làm tăng nguy cơ tăng nhãn áp và glaucom. Mặc dù ai cũng có thể bị tăng áp lực mắt, nhưng những nhóm người sau đây có nguy cơ cao hơn:
- Người Mỹ gốc Phi
- Người trên 40 tuổi
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tăng nhãn áp hoặc glaucom
Điều trị tăng nhãn áp
Nếu bạn bị tăng nhãn áp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt để giảm áp lực mắt.
Vì những loại thuốc này có thể có tác dụng phụ, một số bác sĩ chọn cách theo dõi IOP của bạn và chỉ can thiệp nếu bạn có dấu hiệu phát triển glaucom.
Trong một số trường hợp (hoặc nếu thuốc nhỏ mắt không có hiệu quả trong việc giảm IOP), bác sĩ có thể khuyên bạn áp dụng các phương pháp điều trị glaucom khác, bao gồm phẫu thuật glaucom, để điều trị tăng áp lực mắt.
Vì tăng nhãn áp làm tăng nguy cơ bị glaucom, bạn cần tuân theo các chỉ dẫn của bác sĩ. Hãy kiểm tra IOP của bạn theo các lịch trình bác sĩ khuyến nghị để theo dõi tình trạng này.
