Đeo kính là phương pháp hiệu quả giúp khắc phục tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị ở học sinh. Tuy nhiên, nếu kính không đúng tròng - sai độ, sai chỉ số hoặc tròng kính kém chất lượng - đang âm thầm “hủy hoại” thị lực non nớt của con em chúng ta. Bài viết này cung cấp góc nhìn sâu sắc về tác hại, nguyên nhân, và cách khắc phục hiện tượng đeo kính sai tròng, giúp phụ huynh đảm bảo đôi mắt học trò luôn khỏe mạnh trong năm học mới.
1. Tại sao kính đeo phải đúng tròng?
Tròng kính có nhiệm vụ điều chỉnh tia sáng hội tụ chính xác lên võng mạc, đảm bảo hình ảnh rõ nét và đôi mắt không phải gồng cật lực điều tiết. Khi độ kính không phù hợp hoặc chất lượng tròng kém, mắt buộc phải điều tiết nhiều hơn, dẫn đến hàng loạt hệ lụy về sức khỏe thị lực và cảm giác khó chịu khi học tập, sinh hoạt.
Đúng độ: Độ cận/viễn/loạn phản ánh chính xác hiện trạng khúc xạ của mắt.
Đúng chỉ số khoảng cách đồng tử (PD – Pupillary Distance): Khoảng cách giữa hai đồng tử, để tâm kính trùng với đồng tử.
Đúng chất liệu và tráng phủ: Lớp chống tia UV, chống phản quang, chống ánh sáng xanh… phù hợp nhu cầu sử dụng.
2. 6 Hậu quả khi đeo kính không đúng tròng
2.1. Mỏi mắt, nhức đầu kéo dài
Cơ chế: Mắt liên tục điều tiết quá mức để bù thiếu độ.
Biểu hiện: Cảm giác nặng mắt, đau vùng trán, thái dương, nhức toàn bộ vùng đầu sau mỗi tiết học hoặc sau khi dùng điện thoại, máy tính.
2.2. Tăng độ nhanh
Cơ chế: Khi đeo kính sai tròng, quang sai (optical aberration) khiến mắt phải “tập luyện” không đúng cách, từ đó tật khúc xạ có xu hướng nặng hơn.
Biểu hiện: Độ cận tăng nhanh chóng chỉ trong 3–6 tháng, gây áp lực tâm lý và chi phí điều chỉnh, thay kính liên tục.
2.3. Chóng mặt
Cơ chế: Hình ảnh truyền lên não bị lệch so với thực tế, não bộ phản ứng bằng cách báo hiệu mất cân bằng.
Biểu hiện: Cảm giác chóng mặt, buồn nôn, xây xẩm chân tay, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tập trung và an toàn (khi di chuyển).
2.4. Rối loạn thị giác
Cơ chế: Tròng kính giả, tròng kém chất lượng có thể sai lệch tỉ lệ phóng đại (magnification) làm biến dạng hình ảnh.
Biểu hiện: Vật thể xung quanh có thể trông méo mó, gây khó khăn khi đọc bảng hoặc nhìn bàn học ở khoảng cách xa gần xen kẽ.
2.5. Ảnh hưởng tâm lý và hiệu suất học tập
Cơ chế: Mỏi mắt, nhức đầu, chóng mặt kéo dài dẫn đến căng thẳng, chán nản.
Biểu hiện: Học sinh dễ mất hứng thú, giảm khả năng tập trung, kết quả học tập đi xuống, tâm lý tự ti khi giao tiếp.
2.6. Nguy cơ bệnh về mắt khác
Cơ chế: Môi trường học tập kém, kết hợp kính sai tròng dễ làm tăng nguy cơ khô mắt, hội chứng thị giác màn hình (CVS), thậm chí là thoái hóa điểm vàng sớm.
Biểu hiện: Mắt mờ, khó chịu khi tiếp xúc nhiều với màn hình, đòi hỏi điều trị chuyên sâu.
3. Nguyên nhân khiến học sinh đeo kính sai tròng
- Mua kính trực tuyến không đo kiểm: mua theo đơn cũ, không đo PD và khúc xạ mới.
- Không khám mắt định kỳ: thay đổi thị lực theo thời gian, thiếu kiểm tra 6–12 tháng.
- Tròng kính kém chất lượng: không có CO/CQ, không đạt tiêu chuẩn quang học.
- Lắp tròng sai kỹ thuật: kỹ thuật viên tay nghề kém, căn chỉnh không đúng tiêu cự.
- Bảo quản sai cách: tròng bị trầy xước, méo do bỏ kính úp mặt xuống bề mặt cứng.
4. Giải pháp toàn diện bảo vệ thị lực tại Mắt Việt
Khám và kiểm tra thị lực định kỳ
Khám thị lực 6 tháng/lần tại Mắt Việt với quy trình 12 bước kiểm tra thị lực chuẩn quốc tế, do Essilor – tập đoàn tròng kính hàng đầu thế giới – phát triển. Thiết bị auto-refractor, phoropter và máy đo PD chuyên dụng giúp đánh giá độ cận, viễn, loạn và PD (khoảng cách đồng tử) chính xác đến từng milimet.
Chọn tròng kính phù hợp với nhu cầu
Theo tư vấn chuyên viên khúc xạ nhãn khoa: Đội ngũ chuyên gia tại Mắt Việt sẽ phân tích kết quả khám và đề xuất tròng kính phù hợp với từng tật khúc xạ.
Tròng chống ánh sáng xanh (blue-cut): Giải pháp lý tưởng cho học sinh, sinh viên thường xuyên học online, chơi game hoặc làm việc trên máy tính, hạn chế mỏi mắt và đau đầu.
Kính mát chống tia UV: Phù hợp với học sinh năng động, tham gia thể thao ngoài trời; bảo vệ thị lực toàn diện trước tác hại của tia UV.
Sử dụng tròng kính Stellest kiểm soát cận thị
Đặc biệt tại Mắt Việt, chúng tôi giới thiệu tròng kính Stellest – công nghệ H.A.L.T.™ design giúp giảm tốc độ tiến triển cận thị tới 67% so với tròng thường. Stellest được khuyến nghị cho trẻ em cận thị từ –0.75 D đến –4.00 D, kết hợp với theo dõi độ kính mỗi 3–6 tháng để tối ưu hiệu quả kiểm soát cận thị.
Đeo kính đúng tròng không chỉ làm rõ tầm nhìn mà còn bảo vệ đôi mắt khỏi việc tăng độ nhanh, đau đầu, chóng mặt và giúp nâng cao hiệu quả học tập. Ngược lại, kính sai tròng đang âm thầm hủy hoại thị lực và sức khỏe tổng thể của học sinh.
