Sưng mí mắt là tình trạng phổ biến, có thể xảy ra ở cả mí trên và mí dưới do tích tụ dịch hoặc viêm nhiễm trong mô liên kết quanh mắt. Dù không phải lúc nào cũng gây đau, nhưng sưng mí mắt có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và gây khó chịu.
Trong một số trường hợp, sưng mí mắt có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí có nguy cơ ảnh hưởng đến thị lực. Vì vậy, hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị là rất quan trọng.
Nguyên nhân gây sưng mí mắt
Sưng mí mắt có thể do nhiều yếu tố khác nhau, từ dị ứng, nhiễm trùng đến các vấn đề về mắt nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
Các bệnh lý và nhiễm trùng mắt
- Lẹo mắt (stye): Mụn đỏ, sưng đau trên mí mắt do nhiễm trùng tuyến dầu.
- Viêm bờ mi (blepharitis): Tình trạng viêm nhiễm quanh gốc lông mi, gây sưng, đỏ, ngứa.
- Chắp mắt (chalazion): Tuyến dầu bị tắc, tạo cục sưng cứng trên mí mắt.
- Viêm kết mạc (conjunctivitis): Nhiễm trùng mắt do vi khuẩn hoặc virus, thường đi kèm mắt đỏ và chảy dịch.
- Viêm mô tế bào quanh hốc mắt (orbital/periorbital cellulitis): Nhiễm trùng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến vùng xung quanh mắt.
Nguyên nhân từ môi trường và thói quen cá nhân
- Dị ứng: Phấn hoa, lông động vật, mỹ phẩm hoặc kính áp tròng có thể gây phản ứng sưng mí mắt.
- Khô mắt hoặc viêm da mí mắt: Tình trạng da khô, bong tróc quanh mắt cũng có thể gây sưng.
- Tiếp xúc với hóa chất: Một số loại mỹ phẩm hoặc thuốc nhỏ mắt có thể gây kích ứng.
- Chấn thương mắt: Bị va đập hoặc côn trùng cắn gần mắt có thể gây sưng.
- Khóc nhiều: Khóc có thể làm tăng lưu lượng máu đến vùng mắt, dẫn đến sưng mí.
- Đeo kính áp tròng không đúng cách: Không vệ sinh kính đúng cách có thể gây kích ứng và nhiễm trùng.
Các nguyên nhân liên quan đến sức khỏe tổng thể
- Bệnh tuyến giáp (Graves' disease): Cường giáp có thể gây viêm và sưng quanh mắt.
- Giữ nước trong cơ thể: Do chế độ ăn uống hoặc ngủ không đúng tư thế.
- Herpes mắt: Nhiễm virus herpes có thể gây viêm và sưng mí mắt.
Cách điều trị sưng mí mắt tại nhà
Nếu sưng mí mắt không nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giảm sưng nhanh chóng:
Chườm lạnh
- Dùng một chiếc khăn sạch bọc đá viên hoặc túi rau đông lạnh.
- Đặt lên mí mắt trong 10-15 phút để giảm sưng và làm dịu vùng mắt.
- Không chườm đá trực tiếp lên mắt để tránh bỏng lạnh.
Vệ sinh mắt sạch sẽ
- Nếu có dịch tiết hoặc ghèn mắt, hãy dùng nước muối sinh lý hoặc bông gạc sạch để lau nhẹ.
- Không dụi mắt để tránh làm tình trạng sưng nghiêm trọng hơn.
Thay kính áp tròng bằng kính gọng
- Khi mắt bị kích ứng hoặc nhiễm trùng, hãy tháo kính áp tròng ngay và sử dụng kính gọng.
- Vệ sinh kính áp tròng đúng cách để tránh nhiễm trùng lặp lại.
Sử dụng thuốc kháng histamine nếu nguyên nhân là dị ứng
- Uống thuốc kháng histamine hoặc nhỏ mắt chống dị ứng để giảm phản ứng viêm.
- Nếu mắt bị ngứa kèm sưng, khả năng cao là do dị ứng.
Nâng cao đầu khi ngủ
- Ngủ với gối cao hơn giúp hạn chế tình trạng giữ nước ở vùng mắt, giảm sưng vào buổi sáng.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Mặc dù hầu hết các trường hợp sưng mí mắt có thể tự khỏi, bạn cần gặp bác sĩ ngay nếu:
- Sưng mí kéo dài hơn 48 giờ mà không có dấu hiệu cải thiện.
- Sưng kèm theo đau nhức dữ dội, giảm thị lực hoặc nhìn mờ.
- Xuất hiện mụn mủ hoặc vết loét trên mí mắt.
- Mắt tiết dịch màu vàng hoặc xanh lá (dấu hiệu nhiễm trùng nặng).
- Mắt quá nhạy cảm với ánh sáng hoặc gặp khó khăn khi cử động mắt.
Bác sĩ nhãn khoa có thể kiểm tra và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm thuốc nhỏ mắt kháng viêm, thuốc kháng sinh hoặc các biện pháp can thiệp y tế khác.
Cách phòng ngừa sưng mí mắt
Dưới đây là một số mẹo giúp bạn hạn chế nguy cơ bị sưng mí mắt:
- Kiểm tra dị ứng: Nếu bạn thường xuyên bị sưng mí do dị ứng, hãy xét nghiệm để xác định tác nhân gây kích ứng và hạn chế tiếp xúc.
- Chọn mỹ phẩm an toàn: Sử dụng các sản phẩm không chứa hương liệu, không gây kích ứng, kiểm tra trên vùng da cổ tay trước khi dùng trên mắt.
- Dùng thuốc nhỏ mắt phù hợp: Ưu tiên các loại không chứa chất bảo quản nếu bạn có đôi mắt nhạy cảm.
- Vệ sinh kính áp tròng đúng cách: Luôn rửa tay sạch trước khi đeo hoặc tháo kính, thay kính áp tròng theo đúng chu kỳ.
- Duy trì thói quen vệ sinh mắt: Rửa mắt bằng nước muối sinh lý nếu tiếp xúc với khói bụi hoặc hóa chất.
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
Sưng mí mắt có phải triệu chứng của COVID-19 không?
- Sưng mí mắt không phải triệu chứng phổ biến của COVID-19, nhưng một số trường hợp có thể gặp viêm kết mạc đi kèm.
Vì sao sáng dậy tôi bị sưng mí mắt?
- Nguyên nhân có thể do dị ứng, ngủ quên không tẩy trang, hoặc nằm sai tư thế khiến chất lỏng dồn vào vùng mắt.
Sưng mí mắt và mắt sưng có khác nhau không?
- Có. Sưng mí mắt thường do viêm, nhiễm trùng hoặc dị ứng, còn mắt sưng (puffy eyes) chủ yếu liên quan đến giữ nước, mệt mỏi hoặc lão hóa da.
Bảo vệ đôi mắt cùng Mắt Việt
Sưng mí mắt có thể gây khó chịu nhưng điều quan trọng là xác định đúng nguyên nhân và điều trị kịp thời. Nếu bạn gặp tình trạng này thường xuyên, hãy đến Mắt Việt để được tư vấn, kiểm tra mắt và hướng dẫn cách chăm sóc mắt đúng cách.
Theo dõi Mắt Việt ngay để cập nhật thêm nhiều mẹo chăm sóc mắt hữu ích!
