Bệnh tiểu đường không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng đối với sức khỏe mắt. Nếu không được kiểm soát đúng cách, bệnh có thể dẫn đến mờ mắt, mất thị lực, và thậm chí là mù lòa. Hiểu rõ về cách tiểu đường tác động lên đôi mắt và nắm vững các phương pháp bảo vệ thị lực là những bước quan trọng để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm. Cùng tìm hiểu chi tiết các tình trạng mắt phổ biến ở người bệnh tiểu đường và cách ngăn ngừa để duy trì đôi mắt sáng khỏe.
1) Bệnh mắt do tiểu đường là gì?
Bệnh mắt do tiểu đường là tập hợp các tình trạng mắt có thể phát sinh từ bệnh tiểu đường, một bệnh mãn tính ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Các vấn đề về mắt do tiểu đường có thể từ mờ mắt đến các vấn đề nghiêm trọng hơn, và nếu không được chăm sóc đúng cách và kịp thời, chúng có thể dẫn đến mất thị lực hoặc thậm chí mù lòa.
Việc hiểu rõ tác động của tiểu đường lên mắt là bước đầu tiên trong việc bảo vệ thị lực khỏi các nguy cơ tiềm ẩn. Hãy cùng tìm hiểu về bệnh tiểu đường, những vấn đề về mắt mà nó có thể gây ra, và cách giảm thiểu nguy cơ mắc các tình trạng mắt này.
2) Tiểu đường phát triển như thế nào?
Bệnh tiểu đường phát triển khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không phản ứng đúng cách với nó (được gọi là kháng insulin). Insulin là một hormone do tuyến tụy sản xuất, giúp điều hòa lượng glucose (đường) trong máu. Khi cơ thể không thể kiểm soát được lượng đường trong máu, lượng glucose có thể tăng cao đến mức nguy hiểm (gọi là tăng đường huyết).
Tăng đường huyết có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể, bao gồm thần kinh, thận, mạch máu, và đặc biệt là đôi mắt. Việc kiểm soát tốt lượng đường trong máu và tình trạng tiểu đường là điều cực kỳ quan trọng cho sức khỏe toàn diện và thị lực của bạn.
3) Các loại tiểu đường chính
Có ba loại tiểu đường chính:
- Tiểu Đường Type 1: Khi tuyến tụy không sản xuất insulin. Đây là tình trạng tự miễn dịch và thường xuất hiện khi còn nhỏ.
- Tiểu Đường Type 2: Khi cơ thể sản xuất ít insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả. Đây là loại tiểu đường phổ biến nhất và thường xuất hiện ở người lớn.
- Tiểu Đường Thai Kỳ: Loại tiểu đường xuất hiện trong thai kỳ, có thể tự hết sau khi sinh nhưng làm tăng nguy cơ phát triển tiểu đường Type 2 sau này.
4) Các tình trạng tăng đường huyết và giảm đường huyết
- Tăng Đường Huyết: Xảy ra khi có quá nhiều đường trong máu. Ở người tiểu đường, mức đường huyết thường trên 125 mg/dL khi đói hoặc trên 180 mg/dL sau khi ăn.
- Giảm Đường Huyết: Xảy ra khi mức đường trong máu dưới 70 mg/dL, thường do các loại thuốc điều trị tiểu đường.
5) Tiểu đường ảnh hưởng đến thị lực như thế nào?
Tiểu đường có thể ảnh hưởng đến mắt và thị lực theo nhiều cách khác nhau:
- Mạch máu và Võng mạc: Lượng đường cao làm tổn thương các mạch máu nhỏ ở võng mạc, gây rò rỉ và sưng tấy, có thể dẫn đến bong võng mạc hoặc chảy máu vào dịch thủy tinh.
- Thấu kính (Lens): Tiểu đường có thể khiến thấu kính sưng lên, làm thay đổi độ hội tụ và gây mờ mắt. Tiểu đường cũng làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể.
- Dịch thủy tinh: Chảy máu từ các mạch máu rò rỉ có thể xâm nhập vào dịch thủy tinh, gây mất thị lực.
6) Các triệu chứng mắt do tiểu đường
- Thị lực mờ: Thường là dấu hiệu đầu tiên, có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn.
- Nhìn đôi, xuất hiện đốm đen hoặc bóng tối trong tầm nhìn: Do tổn thương võng mạc hoặc phù hoàng điểm.
7) Các vấn đề mắt phổ biến do tiểu đường
- Bệnh Võng Mạc Đái Tháo Đường: Đây là biến chứng thường gặp nhất, gồm hai loại chính là võng mạc đái tháo đường không tăng sinh và võng mạc đái tháo đường tăng sinh.
- Phù Hoàng Điểm: Xảy ra khi dịch tích tụ trong hoàng điểm, phần võng mạc chịu trách nhiệm cho tầm nhìn chi tiết.
- Đục Thủy Tinh Thể: Những người bị tiểu đường có nguy cơ phát triển đục thủy tinh thể cao gấp nhiều lần người không mắc bệnh.
- Bệnh Tăng Nhãn Áp: Tăng nguy cơ gấp đôi so với người bình thường, tiểu đường có thể dẫn đến các loại tăng nhãn áp như tăng nhãn áp góc mở nguyên phát và tăng nhãn áp do mạch máu mới.
8) Cách phòng ngừa các bệnh mắt do tiểu đường
- Kiểm soát đường huyết: Duy trì mức đường huyết ổn định giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các vấn đề về mắt.
- Duy trì huyết áp và cholesterol ở mức an toàn: Huyết áp và cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ biến chứng mắt.
- Tránh hút thuốc: Hút thuốc gây hại cho mạch máu và làm tăng nguy cơ tổn thương mắt.
- Kiểm tra mắt định kỳ: Khám mắt hàng năm để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh lý về mắt do tiểu đường.
9) Khi nào cần đến bác sĩ mắt?
Hãy gặp bác sĩ mắt ngay khi có các thay đổi về thị lực. Các xét nghiệm và kiểm tra chuyên sâu có thể giúp phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời, bảo vệ thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về mắt, từ thị lực mờ đến nguy cơ mù lòa. Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường và thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp là chìa khóa để bảo vệ đôi mắt của bạn khỏi các biến chứng nguy hiểm.
