Có phải đôi mắt có thể giúp phát hiện sớm bệnh Alzheimer? Các nghiên cứu cho thấy những thay đổi trong mắt có thể phản ánh sự suy giảm trong não, ngay cả trước khi các triệu chứng mất trí nhớ xuất hiện. Nếu có thể phát hiện sớm, việc quản lý và điều trị sẽ hiệu quả hơn, giúp làm chậm tiến trình bệnh. Cùng Mắt Việt tìm hiểu về những khám phá mới nhất trong mối liên hệ giữa mắt và bệnh Alzheimer.
Có mối liên hệ nào giữa đôi mắt và bệnh Alzheimer không?
Các nhà khoa học đang nghiên cứu liệu một số xét nghiệm mắt có thể phát hiện sớm những thay đổi trong não liên quan đến bệnh Alzheimer hay không. Nếu điều này đúng, việc chẩn đoán sớm có thể giúp người bệnh bắt đầu các liệu pháp điều trị kịp thời, góp phần làm chậm tiến trình mất trí nhớ.
Làm thế nào để thay đổi thị giác phát hiện sớm bệnh Alzheimer?
Khi bệnh Alzheimer tiến triển, nhiều vùng khác nhau trong não bị ảnh hưởng. Một số nghiên cứu gợi ý rằng các vùng liên quan đến thị giác có thể bị tác động ngay từ giai đoạn đầu, thậm chí trước khi mất trí nhớ xuất hiện.
Điều này có nghĩa là các bài kiểm tra mắt chuyên biệt có thể phát hiện những dấu hiệu đầu tiên của bệnh Alzheimer trước khi các triệu chứng rõ ràng khác xuất hiện.
Ngoài ra, các nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra tiềm năng của các xét nghiệm máu trong việc phát hiện Alzheimer. Sự kết hợp giữa xét nghiệm mắt và các phương pháp kiểm tra y học khác có thể giúp chẩn đoán bệnh sớm hơn.
Có xét nghiệm mắt nào giúp chẩn đoán bệnh Alzheimer không?
Hiện nay, chưa có xét nghiệm mắt nào có thể xác định chính xác liệu một người có mắc Alzheimer hay không. Bệnh này không do một nguyên nhân duy nhất gây ra mà là sự kết hợp của yếu tố di truyền, tuổi tác, môi trường sống và lối sống. Do đó, rất khó để dự đoán chính xác nguy cơ mắc bệnh.
Một số xét nghiệm di truyền, như xét nghiệm APOE-e4, có thể giúp xác định những người có nguy cơ cao mắc Alzheimer. Tuy nhiên, đây chỉ là một yếu tố trong nhiều yếu tố khác, thường được sử dụng trong nghiên cứu hơn là để chẩn đoán bệnh lâm sàng.
Xem thêm: Kính bơi có độ – Giải pháp tối ưu cho tầm nhìn dưới nước
Alzheimer là gì và ảnh hưởng như thế nào đến thị giác?
Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chứng sa sút trí tuệ (dementia), một tình trạng suy giảm nhận thức nghiêm trọng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
Bệnh này ảnh hưởng đến trí nhớ, hành vi và khả năng suy nghĩ của người bệnh, gây ra nhiều vấn đề về thị giác như:
Khó nhận diện khuôn mặt
Rối loạn nhận thức màu sắc
Giảm khả năng đo lường khoảng cách (chiều sâu)
Nhìn kém trong môi trường có độ tương phản thấp
Ngoài ra, các vấn đề về thị lực do tuổi tác hoặc bệnh lý mắt (như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể, bệnh võng mạc tiểu đường) cũng có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
Các xét nghiệm mắt có thể giúp phát hiện sớm Alzheimer như thế nào?
Hiện nay, các bác sĩ kết hợp kiểm tra mắt với các phương pháp khác để xác định những thay đổi trong não do Alzheimer gây ra. Một số xét nghiệm mắt tiềm năng bao gồm:
1. Chụp cắt lớp quang học (OCT, OCTA)
Đây là phương pháp không xâm lấn giúp chụp ảnh cắt lớp võng mạc. Các nghiên cứu đã phát hiện rằng những thay đổi trong võng mạc có liên quan đến sự phát triển của bệnh Alzheimer.
2. Phát hiện mảng beta-amyloid trong mắt
Beta-amyloid là một trong những dấu hiệu chính của Alzheimer, thường được tìm thấy trong não. Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng các mảng beta-amyloid cũng có thể xuất hiện trong võng mạc và thủy tinh thể, mở ra khả năng phát hiện bệnh bằng xét nghiệm mắt.
3. Kiểm tra độ nhạy thị giác
Các nghiên cứu cho thấy rằng những người có điểm số thấp trong các bài kiểm tra nhạy cảm thị giác có nguy cơ cao mắc Alzheimer sau vài năm. Điều này là do Alzheimer có thể ảnh hưởng đến các vùng não xử lý hình ảnh trước khi tác động đến trí nhớ.
4. Kiểm tra độ nhạy tương phản
Khả năng nhìn rõ trong điều kiện ánh sáng yếu cũng được nghiên cứu như một dấu hiệu nhận biết sớm Alzheimer. Một số nghiên cứu cho thấy sự suy giảm độ nhạy tương phản có thể liên quan đến sự tích tụ protein amyloid và tau trong não – hai dấu hiệu chính của bệnh Alzheimer.
Cách bảo vệ sức khỏe mắt và não
Mặc dù chưa có cách chữa trị Alzheimer, bạn có thể thực hiện các biện pháp giúp bảo vệ sức khỏe mắt và não, bao gồm:
Tập thể dục thường xuyên (ít nhất 150 phút mỗi tuần)
Ăn uống lành mạnh, bổ sung ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và nhiều rau củ quả
Duy trì cân nặng hợp lý
Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là kiểm tra mắt hằng năm
Không hút thuốc
Ngủ đủ giấc (ít nhất 7 tiếng mỗi đêm)
Giữ tinh thần thoải mái, kiểm soát căng thẳng
Duy trì hoạt động trí tuệ, như học kỹ năng mới hoặc tham gia các hoạt động cộng đồng
Kết nối với gia đình và bạn bè, duy trì mối quan hệ xã hội
Kết luận
Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu mối liên hệ giữa đôi mắt và bệnh Alzheimer, mở ra hy vọng về phương pháp chẩn đoán sớm thông qua kiểm tra mắt. Dù chưa có xét nghiệm mắt cụ thể giúp phát hiện Alzheimer, kiểm tra thị lực định kỳ vẫn là cách quan trọng để bảo vệ đôi mắt và não bộ khỏe mạnh.
Hãy đặt lịch kiểm tra mắt tại Mắt Việt để theo dõi sức khỏe thị giác và phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường. Một đôi mắt khỏe mạnh cũng là một bộ não khỏe mạnh!
