Hầu hết chúng ta đều quen thuộc với những bệnh lý mắt phổ biến như viêm kết mạc, đục thủy tinh thể và các vấn đề mắt khác. Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi về những bệnh mắt hiếm gặp, những căn bệnh có vẻ giống như từ một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng hơn là những vấn đề y tế thực tế không?
Hãy cùng khám phá bốn căn bệnh mắt hiếm gặp, tìm hiểu nguyên nhân gây ra chúng và cách chúng ảnh hưởng đến cơ thể người bệnh.
1. Haemolacria: Nước mắt có máu
Chảy máu từ mắt có thể nghe có vẻ đáng sợ và không thực tế, nhưng đây là một tình trạng thực sự, mặc dù triệu chứng này có vẻ kỳ lạ, nhưng nó khá là vô hại.
Trong hầu hết các trường hợp được ghi nhận, những người bị haemolacria không cần phải khóc để nước mắt có máu — tình trạng này có thể xuất hiện và biến mất đột ngột, với tần suất và thời gian thay đổi. Phần lớn các trường hợp haemolacria không gây đau đớn và sẽ tự khỏi mà không cần điều trị.
Nguyên nhân nào gây chảy máu từ mắt?
Khoảng 30% các trường hợp hiện đại không tìm ra nguyên nhân rõ ràng, điều này có nghĩa là nước mắt có máu xuất hiện một cách ngẫu nhiên mà không có nguyên nhân cụ thể.
Các trường hợp haemolacria đã được ghi nhận ở những đối tượng khác nhau, từ một bé gái 4 tháng tuổi đến một người đàn ông 52 tuổi, từ khắp nơi trên thế giới. Sự đa dạng này khiến cho việc xác định nguyên nhân trở nên khó khăn và việc điều trị trở nên khó dự đoán.
Các nguyên nhân thực tế của haemolacria có thể bao gồm:
- Bệnh máu khó đông (Hemophilia): Là một bệnh khiến máu không thể đông lại như bình thường, gây ra tình trạng chảy máu và bầm tím dễ dàng.
- Chấn thương kết mạc: Là chấn thương đối với kết mạc, phần mô giàu mạch máu ở mắt, có thể gây xuất huyết dưới kết mạc.
- Thay đổi hormone: Những thay đổi hormone trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc mãn kinh có thể dẫn đến chảy máu mắt.
- Viêm kết mạc xuất huyết cấp tính: Là tình trạng viêm kết mạc nghiêm trọng, thường đi kèm với các triệu chứng khác như đau mắt và nhạy cảm với ánh sáng.
2. Hội chứng mắt mèo (Cat Eye Syndrome)
Hội chứng mắt mèo (Schmid-Fraccaro syndrome) là một rối loạn bẩm sinh có thể ảnh hưởng từ 1 trong 50.000 đến 1 trong 150.000 người và là kết quả của một khiếm khuyết nhiễm sắc thể.
Đặc trưng của hội chứng mắt mèo là coloboma của mống mắt — một lỗ hoặc khe hở trên phần có màu của mắt, tạo thành một vết cắt đen ở viền con con ngươi. Con ngươi có hình dạng kỳ lạ, thường chia mống mắt thành hai phần, tạo hiệu ứng giống mắt mèo.
Triệu chứng của hội chứng mắt mèo có thể bao gồm:
- Đặc điểm khuôn mặt bất thường: Hàm nhỏ, mắt xa nhau.
- Khuyết tật thính giác: Suy giảm khả năng nghe.
- Bất thường xương: Thiếu ngón chân, cong vẹo cột sống, gắn kết xương bất thường.
- Khiếm khuyết tim mạch: Các vấn đề về tim.
- Dị tật cơ quan tiêu hóa và sinh dục: Các cơ quan này phát triển bất thường hoặc không đầy đủ.
Tiên lượng của những người mắc hội chứng mắt mèo phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
3. Hội chứng Charles Bonnet
Hội chứng Charles Bonnet là một hiện tượng thú vị ảnh hưởng đến những người mất hầu hết hoặc toàn bộ thị lực. Người mắc hội chứng này thường xuyên nhìn thấy những hình ảnh không có thật, hay còn gọi là ảo giác thị giác.
Khi thị lực của bạn suy giảm, dù là dần dần hay đột ngột, bộ não không còn nhận được thông tin từ mắt như trước nữa. Vì vậy, bộ não sẽ bắt đầu tạo ra những hình ảnh của riêng mình để lấp đầy khoảng trống này. Những hình ảnh này có thể là bất kỳ thứ gì và được lấy từ kho lưu trữ của bộ não.
4. Polycoria: Mắt có nhiều con ngươi
Polycoria là tình trạng khi có hai hoặc nhiều con ngươi trong một mắt. Có hai loại polycoria:
- Polycoria thật: Mỗi con ngươi có cơ riêng để điều tiết ánh sáng vào mắt, giúp tạo ra hình ảnh rõ nét.
- Polycoria giả (Pseudopolycoria): Mắt có vẻ như có nhiều con ngươi, nhưng chỉ có con ngươi thực sự có khả năng điều chỉnh ánh sáng. Các "con ngươi" thêm thực ra chỉ là các lỗ trên mống mắt mà không có chức năng điều tiết ánh sáng.
Polycoria thật khá hiếm, chỉ có hai trường hợp được ghi nhận trong giai đoạn từ 1966 đến 2002.
Nguyên nhân chính gây ra polycoria là các vấn đề phát triển bất thường của mắt, thường liên quan đến các hội chứng di truyền như hội chứng Axenfeld-Rieger và hội chứng Iridocorneal Endothelial.
Trong những trường hợp nặng của polycoria thật, có thể thực hiện phẫu thuật gọi là pupilloplasty để cắt bỏ phần cầu mống mắt phân chia các con ngươi và cải thiện thị lực.
Mặc dù các bệnh mắt hiếm gặp có thể nghe có vẻ kỳ lạ và khó hiểu, nhưng những hiểu biết và thông tin về chúng sẽ giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về các bệnh lý này. Nếu bạn gặp phải những triệu chứng bất thường về mắt, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
