Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn – và cũng là một trong những cơ quan dễ bị tổn thương nhất trên cơ thể. Tuy nhiên, chính những thói quen sinh hoạt hằng ngày lại âm thầm tàn phá thị lực mà bạn không hề nhận ra. Trong bài viết này, Mắt Việt sẽ cùng bạn điểm qua 7 hành động phổ biến đang âm thầm "gây hại" cho đôi mắt mỗi ngày – và cách để khắc phục chúng hiệu quả.
1. Dùng điện thoại và máy tính quá nhiều
Thời đại số khiến chúng ta tiếp xúc với màn hình gần như liên tục: từ smartphone, laptop, tablet đến TV. Việc nhìn vào màn hình trong thời gian dài gây ra tình trạng mỏi mắt kỹ thuật số.
Triệu chứng thường gặp:
Mờ mắt
Nhức đầu
Khô rát, cay mắt
Căng thẳng vùng trán, cổ và vai gáy
Khó ngủ nếu sử dụng thiết bị trước khi ngủ
Nguyên nhân:
Nhìn màn hình quá gần hoặc quá lâu
Môi trường thiếu sáng, ánh sáng xanh từ thiết bị
Không chớp mắt đủ khi tập trung nhìn
Giải pháp: Hãy áp dụng quy tắc 20-20-20: cứ mỗi 20 phút sử dụng thiết bị, bạn nên nhìn ra xa khoảng 6 mét trong 20 giây để thư giãn mắt. Đồng thời, điều chỉnh độ sáng màn hình phù hợp với ánh sáng phòng, sử dụng phông chữ lớn vừa phải và kính lọc ánh sáng xanh để giảm tác động lên võng mạc.
Xem thêm: Bé ba tuổi hỏng một mắt vì đến viện quá muộn
2. Dụi mắt thường xuyên
Nhiều người có thói quen dụi mắt khi mỏi, ngứa hoặc có vật thể lạ. Tuy nhiên, hành động này lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Hậu quả:
Tăng nguy cơ trầy giác mạc
Lây vi khuẩn gây viêm kết mạc (đau mắt đỏ)
Có thể gây biến dạng giác mạc (keratoconus)
Lời khuyên: Tuyệt đối không đưa tay chưa rửa lên mắt. Khi cảm thấy cộm hoặc ngứa mắt, bạn nên sử dụng nước muối sinh lý hoặc rửa nhẹ bằng nước sạch thay vì dụi. Nếu cảm giác khó chịu kéo dài, cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra.
3. Đeo kính áp tròng sai cách
Kính áp tròng tiện lợi nhưng cũng dễ gây ra biến chứng nếu không được vệ sinh và sử dụng đúng cách.
Lỗi phổ biến:
Ngủ quên khi đang đeo lens
Đeo lens khi bơi hoặc tắm
Không thay dung dịch bảo quản hằng ngày
Không thay lens đúng hạn
Hậu quả tiềm ẩn:
Viêm loét giác mạc
Nhiễm trùng dẫn đến mất thị lực nếu không phát hiện sớm
Mắt đỏ, đau nhức, chảy nước
Khuyến nghị: Chỉ đeo lens đúng thời gian được hướng dẫn, tháo ra trước khi ngủ và tránh đeo khi bơi hoặc tắm. Vệ sinh đúng cách, thay dung dịch bảo quản mỗi ngày và không dùng chung với người khác. Đặc biệt, nên khám mắt định kỳ để theo dõi tình trạng mắt và thay mới kính đúng hạn.
4. Không đeo kính râm khi ra nắng
Tia cực tím (UV) trong ánh nắng mặt trời có thể gây nhiều tổn thương cho mắt nếu không được bảo vệ đúng cách.
Tác hại:
Viêm giác mạc cấp (photokeratitis)
Tăng nguy cơ đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng
Xuất hiện màng thịt bất thường trên lòng trắng mắt (pterygium)
Nguy cơ ung thư da vùng mí mắt
Giải pháp: Luôn mang kính râm khi ra ngoài, đặc biệt từ 10h đến 15h – khoảng thời gian tia UV hoạt động mạnh. Ưu tiên chọn kính có chỉ số chống UV400, đảm bảo chống 100% tia UVA và UVB. Đừng quên bảo vệ mắt trẻ em bằng kính phù hợp. Bạn cũng có thể tham khảo dòng kính râm Ray-Ban với khả năng lọc UV cao và thiết kế thời trang.
5. Lạm dụng thuốc nhỏ mắt
Thuốc nhỏ mắt mang lại cảm giác dễ chịu tức thời nhưng không nên lạm dụng.
Lỗi phổ biến:
Dùng thuốc làm trắng mắt mỗi ngày
Dùng thuốc chống dị ứng lâu dài không theo chỉ định
Nhỏ nước mắt nhân tạo quá nhiều
Hậu quả:
Gây phụ thuộc vào thuốc
Tắc tuyến lệ, mắt khô và nhạy cảm hơn
Tăng nguy cơ viêm nhiễm
Giải pháp: Chỉ nên sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn cảm thấy mắt khô, nên cải thiện bằng cách uống đủ nước, ngủ đủ giấc, điều chỉnh môi trường sống (độ ẩm, ánh sáng...) thay vì lệ thuộc vào thuốc.
6. Hút thuốc lá
Khói thuốc ảnh hưởng nghiêm trọng đến mắt bên cạnh các cơ quan khác.
Tác động:
Tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng tuổi già (AMD)
Gây đục thủy tinh thể
Làm chậm quá trình hồi phục tổn thương mắt
Lời khuyên: Nếu bạn đang hút thuốc, hãy bắt đầu lên kế hoạch bỏ thuốc ngay hôm nay. Ngoài việc cải thiện sức khỏe tổng thể, việc này còn giảm đáng kể nguy cơ tổn thương thị lực về lâu dài. Nếu cần, hãy tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia hoặc người thân.
7. Không khám mắt định kỳ
Nhiều người bỏ qua việc khám mắt định kỳ vì chủ quan hoặc nghĩ rằng mắt mình vẫn tốt.
Lý do nên khám mắt định kỳ:
Phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm như tăng nhãn áp, võng mạc đái tháo đường...
Theo dõi sự thay đổi độ khúc xạ
Ngăn ngừa nguy cơ mất thị lực lâu dài
Gợi ý: Nên đặt lịch khám mắt ít nhất mỗi năm một lần, ngay cả khi bạn không có triệu chứng bất thường. Hãy trải nghiệm công nghệ Eyesight 5.0 tại Mắt Việt – quy trình kiểm tra 12 bước hiện đại, an toàn, lưu trữ hồ sơ điện tử và tư vấn cá nhân hóa cho từng người dùng.
Xem thêm: Eyesight 5.0 là gì? Vì sao đây là tiêu chuẩn mới trong chăm sóc mắt tại Việt Nam
Thị lực không phải là thứ có thể dễ dàng hồi phục nếu đã tổn thương. Những thói quen tưởng như vô hại lại có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe đôi mắt. Hãy thay đổi từ hôm nay: bảo vệ mắt bằng cách sống lành mạnh, hạn chế tác nhân gây hại và đừng quên kiểm tra thị lực định kỳ. Ghé thăm Mắt Việt để trải nghiệm Eyesight 5.0 – công nghệ đo mắt hiện đại, an toàn và cá nhân hóa dành riêng cho bạn.
